Egidius waer bestu bleven

The song Egidius waer bestu bleven (Translation: Egidius, where have you gone?) is an early rondeau from Dutch literature and a famous Middle Dutch song.

History

edit

The song was found in the Gruuthuse manuscript, which dates from around 1400 and includes musical notation. It was first published in 1849 by Charles Carton (1802 - 1863), a Belgian catholic priest. In 1966 Klaas Hanzen Heeroma (1909 - 1972), a Dutch poet and linguist, published a new edition of the songs and poems from the Gruuthuse manuscript which reached a broad audience. In 2007 the manuscript was bought from its private owner by the Royal Library of the Netherlands (Dutch: Koninklijke Bibliotheek) in The Hague.

The song was written in the late 14th century by an author who was first identified as Jan van Hulst, and later as Jan Moritoen--the manuscript has a number of authors. Egidius was tentatively identified as Gillis Honin, who is known to have died suddenly on October 8, 1385.[1] According to Professor Frits van Oostrom, this is the most anthologized Dutch poem.[2]

Content

edit

Egidius waer bestu bleven is an elegy or lamentation. It is about the death of a friend called Egidius, a Latinised version of the Flemish name Gillis. The poet, who calls out to Egidius rather than just mention him, envies Egidius because he has ascended to the heavens whilst the poet is still suffering on earth. He begs Egidius to reserve a place next to him in heaven.

Music

edit

The exact melody of the song is still unknown. Not only do we not know which words correspond to which notes, musicologists are also not clear how these notes have to be sung.

Original text with translations

edit
 
Folio 28r of the Gruuthuse manuscript. Bottom right: the song Egidius waer bestu bleven with the music notes.
 
Folio 28v of the same. Top left: song ending.
Middle Dutch
Modern Dutch
English
1 (A1)
Egidius waer bestu bleven
Mi lanct na di gheselle mijn
Du coors die doot du liets mi tleven
Egidius, waar ben je gebleven?
Ik verlang naar jou, mijn vriend
Jij proefde de dood, je liet mij het leven[3][4]
Egidius, where have you gone?
I long for you, my mate
You tasted death, you left me life
2 (B1)
Dat was gheselscap goet ende fijn
Het sceen teen moeste ghestorven sijn
Dat was gezelschap goed en fijn
Het leek dat wij tegelijk zouden sterven[5]
Your company was good and nice
It seemed we would die together
3 (A2)
Nu bestu in den troon verheven
Claerre dan der zonnen scijn
Alle vruecht es di ghegheven
Nu ben je opgenomen in de hemel
Stralender dan de zonneschijn
Alle vreugde is aan jou gegeven
Now you have been taken up into heaven
More radiant than the sunshine
All joy has been given to you
4 (A1)
Egidius waer bestu bleven
Mi lanct na di gheselle mijn
Du coors die doot du liets mi tleven
Egidius, waar ben je gebleven?
Ik verlang naar jou, mijn vriend
Jij proefde de dood, je liet mij het leven[3]
Egidius, where have you gone?
I long for you, my mate
You tasted death, you left me life
5 (A3)
Nu bidt vor mi ic moet noch sneven
Ende in de weerelt liden pijn
Verware mijn stede di beneven
Nu bid voor mij, ik moet nog ongelukkig zijn
En in de wereld pijn lijden
Bewaar mijn plaats naast jou
Now pray for me, I have yet to be unhappy
And suffer pain in the world
Reserve my place next to you
6 (B2)
Ic moet noch zinghen een liedekijn
Nochtan moet emmer ghestorven sijn
Ik moet nog een liedje zingen
Toch moet ook ik eens sterven[6]
I still have to sing a little song
But I too will have to die sometime
7 (A1)
Egidius waer bestu bleven
Mi lanct na di gheselle mijn
Du coors die doot du liets mi tleven
Egidius, waar ben je gebleven?
Ik verlang naar jou, mijn vriend
Jij koos de dood, je liet mij het leven
Egidius, where have you gone?
I long for you, my mate
You chose death, you left me life
8 (B1)
Dat was gheselscap goet ende fijn
Het sceen teen moeste ghestorven sijn
Dat was gezelschap goed en fijn
Het leek dat wij tegelijk zouden sterven
Your company was good and nice
It seemed we would die together

Bibliography

edit

Primary text

edit
  • Carton, C., ed. (1849). Oud-Vlaemsche liederen en andere gedichten der XIVe en XVe eeuwen (in Dutch). Gent: C. Annoot-Braeckman.
  • Heeroma, K.; Lindenburg, C. W. H. (1966). Liederen en gedichten uit het Gruuthusehandschrift (in Dutch). Leiden.{{cite book}}: CS1 maint: location missing publisher (link)

Secondary scholarship

edit
  • Geirnaert, Noël (2010). "Op zoek naar Egidius. Het laatmiddeleeuwse Brugge in het Gruuthusehandschrift". In Willaert, Frank (ed.). Het Gruuthusehandschrift in woord en klank. Nieuwe inzichten, nieuwe vragen (in Dutch). Leuven: KANTL. ISBN 9789072474834.
  • Claes, Paul (2014). De sleutel (in Dutch). Nijmegen: Vantilt. pp. 16–20.

References

edit
  1. ^ Degryse, Ilse (27 March 2013). "De tijd vroeg om experimenten". Knack (in Dutch). Retrieved 22 March 2024.
  2. ^ Hellemans, Frank (28 July 2011). "Wie was Egidius". Knack (in Dutch).
  3. ^ a b coors, from coren (cueren): "keuren, proeven, smaken, onderzoeken, beoordelen, kiezen, bepalen, beproeven, ondervinden". The line is interpreted as "Jij koos de dood, je liet mij het leven" (You chose death, you left life to me). 'Choose' however is more emphatic than the original coren or cueren, that might be translated here as 'ondervinden' (to experience). (Compare note 3) Another interpretation might be "You chose death" in the sense of "You preferred heaven over the existence on earth"
  4. ^ J. Verdam, Middelnederlandsch Handwoordenboek.
  5. ^ This line has an alternative interpretation as: "het scheen één moest sterven" ("apparently one had to die"), omitting the 't-' in front of 'een', meaning .
  6. ^ Or: "toch moet iedereen eens/ooit sterven" (However, everyone has to die sometime).
edit