ठाकूर जमात
edit1. ठाकूर जमात भटकी असून तिचे पूर्वज पूर्वी जंगलात पठारावर राहत असत आणि त्याला ठाकूर वाडी म्हणत. त्यांच्या ठाकूर वाडीत ते इतर जातींच्या व जमातीच्या लोकांना राहू देत नसत.
2. ठाकूर जमातीचा मुख्य धंदा गुरे चारणे, शेती व शेत मजुरी, लाकडे व गोंद तथा काथ जमा करून विकणे. तसेच तेंदू पाने जमा करून विकणे आणि शहरात हमाली व मजुरी करणे.
3. ठाकूर दारू तयार करून पित असत परंतु दारू विकत नसे
4. ठाकूर जमात भीक मागत नाही.
5. मातृ भाषा ठाकरी आहे पण आज अशुद्ध मराठी बोलतात.
6. ठाकूर जमातीची पंचायत असते ज्याला “गत-गंगा” म्हणतात.
7. पंचायतीच्या मुख्य इसमाला “पडेखोत” म्हणतात.
8. जमातीच्या पुरोहिताला “कामडी” म्हणतात.
9. ठाकूर जमातीचा आहार म्हणजे भात, नाचणी, वाटाणा, ज्वारी, बाजरी व इत्यादी.
10. ठाकूर जमत मांसाहारी असून तिला ससा, हरण, बकरा, कोंबडी यांचे मास चालते परंतु गाय, बैल, हेला यांचे मास चालत नाही.
11. जमातीचा मुख्य सण म्हणजे “शिमगा” (होळी) असून पूर्वी या दिवसाला पुरुष व स्त्रीया दारू पिऊन नृत्य करत असत.
12. नवऱ्या मुलीला जे आधन देतात त्याला “अवजी” म्हणतात.
13. हुंड्याला “देज” म्हणतात जो पूर्वी सोडा सतरा रुपये असे
14. सुनीला “पोटघरी” म्हणतात
15. पुरुष वेषभुषा – पूर्वज खालील प्रकारचा पेहराव करत
• कमरेला फडके गुंडाळलेले असे
• डोक्याला फडके बांधलेले असे
• हातात काठी किंवा कुऱ्हाड
• कमरेस कपड्याचा लहान बटवा (लहान थैली) त्यात सुपारी, पान, तंबाखू व चिलीम, चकमक व चकमकीचा गुल
• त्यांना धूम्रपान फारच प्रिय
• त्यांचे बसने उकीडवे
• बोटात पितळी, अगर गीलीटाच्या दोन तीन आंगठ्या
16. स्त्रियांची वेषभुषा – पूर्वज खालील प्रकारचा पेहराव करत
• कमरेला आखूड लुगडे गुंडाळून पदर खांद्यावर घेऊन कमरेला खोचलेला असे
• डोक्यावर फडकी (ओढणी) घेऊन छातीवर सोडत
• गळ्यात काचांचे, हाडाचे, मण्यांचे, गिलटाचे दागीने वापरत
• पायात जोडवे घालतात
17. जमातीच्या नियमाप्रमाणे विटाळलेल्या बाईस ५ दिवस वेगडे बसवितात. तिला घरात वावरू देत नाहीत. तिच्या हातचे कोणी अन्न पाणी खात पित नाही. तिचे अन्न तीच शिजवते व या काळात ती दोन वेडा अंघोळ करते, तिला या काळात मुंजा भेटतो असे समजतात.
18. गर्भपात करणे ठाकूर जमातीला माहिती नव्हते व ते करणे पाप समजत
19. जमातीची वर्गणी पडेखोत जवळ असते
20. पुरुष आणि बायका वेगळे जेवतात
21. जमात एकत्र कुटुंब पद्धतीची आहे
22. जमातीत मंगळवार दिवस अशुभ मनात असून त्या दिवशी कोणतेच मंगल कार्य करत नाहीत
23. अग्नीला जगडी म्हणतात
24. देव व देवी : चेडा, वाघ्या, मुंज्या, बहिरी, भवानी, वेताळ, खंडोबा, डोंगर देव. जमात भूतांवर विश्वास करते व त्या करता वाघ्या देवांची पुजा करते. जमातीत देव देवीच्या प्रतिमा चांदीचे पत्र्यावर कोरून त्या देव पाटात ठेवून त्याची पूजा करण्याची रित आहे
25. घराण्याच्या मूळ पुरुष्याच्या आठवणी प्रित्यर्थ नारळ देवाऱ्यात ठेवतात व त्याची रोज पूजा करतात त्याला “टाळखंबा” म्हणतात
26. दैवक : सोने सूर्यकूल, तलवारीचे पाते
27. कूल : सोटक, सोडदार, निरगुडे, तेलम, रेरा
28. आडनाव : जाधव, इंगळे, पवार, सूर्यवंशी, ठाकूर, चव्हाण, मोरे, जवंजाळ, नेमाडे, खडतकर, सावंत, गायकवाड