History
editThe oldest known records of the settlement of Milanów (also known as Milanowo), located in the nothern portion of modern Wilanów, date back to the 13th century. At the time, it was owned by the Benedictine abbey in Płock, which built there a wooden church. In 1338, the village became the property of duke Trojden I, Duke of Czersk.
In the second half of the 14th century, the village was awarded to the knight Stanisław of Strzelczyków, for his service to the duke. He beloned to the heraldic clan of Jastrzębiec, and addopted the surname Milanowski.
By 15th century, the Catholic Church parish of Milanowo included the neaby settlements of Kępa Zawadowska, Okrzeszyn, Narty, Powsinek, and Zawady.
Parafia milanowska rozrastała się i w końcu XV wieku obejmowała . Źródła mówią, że w końcu XVI wieku rodzina Milanowskich mieszkała w solidnym murowanym dworze i utrzymywała nowy kościół zbudowany po pożarze starej, gotyckiej świątyni. Ród ten, z którego wyszło wielu znacznych urzędników ziemskich, a nawet jeden uczony, Stanisław, związany z Uniwersytetem w Paryżu, gospodarzył na tych ziemiach aż do połowy XVII wieku. Wtedy to nabył je Bogusław Leszczyński, dziad przyszłego króla Stanisława i z rozmachem zaczął budować barokowy podmiejski pałac odpowiedni dla jego pozycji, był bowiem podkanclerzym koronnym. Jego plany przekreślił najazd szwedzki, a wkrótce potem śmierć. Milanów przechodził z rąk do rąk, aż wreszcie w roku 1677 kupił go wojewoda ruski i podskarbi wielki koronny Marek Matczyński, przyjaciel króla Jana Sobieskiego, który zapragnął uczynić z tego miejsca swoją podmiejską siedzibę. Zgodnie z prawem, w Rzeczypospolitej król nie mógł nabywać dóbr ziemskich, dlatego potrzebna była pomoc Matczyńskiego, wiernego towarzysza wojennych trudów
Wieś szlachecka Milianowo w 1580 znajdowała się w powiecie warszawskim ziemi warszawskiej województwa mazowieckiego[8]. Na terenie Wilanowa występowało także osadnictwo olęderskie[9].
Pierwotnie nazwa brzmiała Milanowo lub Milanów. Pojawia się ona kilkukrotnie w średniowiecznych zapiskach jako: Mylynow (1350), Milonowo (1377), Milonów (1422), Milonowo (1426). Pochodzi ona od nazwy osobowej Milon lub Milan, wywodzącej się prawdopodobnie z imion złożonych typu Milosław, Milobrat. Obecna forma powstała najprawdopodobniej poprzez spolszczenie zlatynizowanej nazwy rezydencji Villa Nova[10][11], po jej powstaniu w XVII wieku[12].