User:Progint/sandbox/Mehribon Aliyeva

Progint/sandbox/Mehribon Aliyeva

Mehribon Aliyeva (Toʻliq ismi: Aliyeva Mehribon Orif qizi) — Ozarbayjon Respublikasi Birinchi vitse-prezidenti[1][2]; Ozarbayjon Respublikasi Prezidentinining umr yoʻldoshi, Haydar Aliyev Fondi va Ozarbayjon Madaniyati Fondining Prezidenti, YUNESKO va ISESKOning ezgu niyat elchisi.[3]

Hayoti

edit

Oilasi

edit

Aliyeva Mehribon Orif qizi 1964 yilninng 26 avgustida Boku shahrida, ziyoli oilasida dunyoga keldi. U yozuvchi, adabiyotshunos, Ozarbayjonda Xizmat koʻrsatgan fan arbobi, filologiya fanlari doktori (1947), professor Mir Jalol Pashayev va atoqli jurnalist, pedagog, Xizmat koʻrsatgan fan arbobi Nosir Imanguliyevning nabirasidir.

Otasi, Orif Pashayev, taniqli olim, pedagog, jamoat arbobi, Milliy Ilmiy Akademiyaning akademiki, Davlat Mukofoti laureati, fizika-matematika fanlari doktori, professor. 1996 yildan hozirgi kunlarga qadar „Ozarbayjon Havo Yollari“ Davlat Kontserni Milliy Aviatsiya Akademiyasining rektori sifatida ishlab kelmoqda.

Onasi, Aida Imanguliyeva, sharqshunos, adabiyotshunos, tanqidchi, tarcimon, filologiya fanlari doktori, professor. Aida Imanguliyeva arab adabiyoti boʻyicra birinci doctor, birinchi ayol-professor.[4] Uning koʻplab ilmiy asarlarida (3 monografiya, 70-dan ziyod ilmiy maqolalar) Gʻarb va Sarq madaniy anʼanalari sintezi, faoliyat uslublariningtaraqqiy etishi, yangi badiiy oqimlarning shakllanishi tadqiq qilinadi, va ular nafaqat arab adabiyoti, balki kelacakda Shaq yangi adabiyotini oʻrganishda ham juda muhim asos boʻlib xizmat qiladi.[5] Aida Imanguliyeva 1992 yil 19 sentyabrda vafot etgan.[4]

Maʼlumoti

edit

Mehribon Aliyeva, 1982 yilda Boku shahridagi 23-oʻrta maktabni oltin medal bilan tugatib, Ozarbayjon Davlat Tibbiyot Institutining davolash-profilaktika fakultetida tahsilni davom ettirdi. Intervyularning birida u kasb tanlashi haqida shunday degandi:

"Esimni tanigandan buyon boshqa yoʻl yoʻq edi. Onam sharqshunos-olim, Ozarbayjon Fanlar Akademiyasi Sharqshunoslik Institutining rahbari edi. Ammo maktabni tugatganda shifokor boʻlish orzusida hujjatlarini tibbiyot institutiga topshirgan. Biroq negadir ota-onasi unu fikridan qaytarishga erishishgan, natijada u taniqli filolog boʻlib yetishgan. Onamning ushalmagan orzusi mening kim boʻlishimni belgilab berdi. Ixtisosomni tanlashda esa umr yoldoshim Ilhomning onasi, shifokor-oftalmolog Zarifa xonimning taʼsiri boʻldi". [6]

U 1988 yilda M.Sechenov nomidagi 1-Moskva Davlat Tibbiyot Institutini imtiyozli diplom bilan tugatgach, 1988 yildan 1992 yilgacha Moskvada akademik M.M. Krasnov rahbarligi ostida Koʻz kasalliklari ilmiy-tadqiqot institutida ishladi.

Mehribon Aliyeva 2005 yilda „Eftanaziya va tibbiyotda insonparvarlik muammolari“ mavzusida dissertatsiya yoqladi va falsafa fanlari nomzodi ilmiy darajasini olishga muvaffaq boʻldi.

Oilaviy hayoti

edit

Mehribon Aliyeva 1983 yilda Ilhom Aliyev bilan oila qurdi. Uning ucr farzandi bor: Laylo, Orzu, Haydar.

Umr yoldoshi Ilhom Aliyev unu shunday tavsiflaydi:

"Tabiiy, har bir ona kabi mening onam ham kelin topishga intilardi. Ammo men Mehribon bilan tanishgach, oʻz-oʻzimga dedimki, bu qiz menga juda maʼqul… Albatta, zohiriy koʻrinishning ahamiyati katta. Lekin uning doxiliy dunyosidan kelayotgan mehr tashqi koʻrinishi bilan uygʻunlikda yanada koʻproq jalb etardi".


Tabiiy, har bir ona kabi mening onam ham kelin topishga intilardi. Ammo men Mehribon bilan tanishgach, oʻz-oʻzimga dedimki, bu qiz menga juda maʼqul… Albatta, zohiriy koʻrinishning ahamiyati katta. Lekin uning doxiliy dunyosidan kelayotgan mehr tashqi koʻrinishi bilan uygʻunlikda yanada koʻproq jalb etardi

Oʻtgan yillarning mushkulliklari qaramay Ozarbayjon ziyolilari qurshovida ulgʻaygan Mehribon xonim oʻz oliy maqsadlari, maʼnaviy qadriyatlar, milliy anʼanalarga sodiq qoldi. Bularning barchasi uning shaxsiyatining, milliy oilaviy qadriyatlarga sadoqatlilikning shakllanishiga ijobiy taʼsir koʻrsatdi. Keyinchalik, milliy anʼanalar ustuvor boʻlgan boshqa bir ziyoli oilaning, Haydar Aliyev va tibbiyot fanlari doktori, akademik Zarifa Aliyevalarning kelini boʻlganida bu fazilatlari yanada chuqurroq ildiz otdi.

Mehribon xonim oilada ayolning roli va olilaga munosabatni doimo ilgari surarkan shunday deydi: Oila muhitini aniqlovchi jihatlar koʻp, lekin asosiysi — fikr va qadriyatlarnihg umumiyligi, bir maqsadga yoʻnaltirilganligi boʻlsa kerak. Eng muhimi — bir-biriga nihoyatda gʻamxoʻr boʻlish. Agar oilaning har bir aʼzosi oʻzining kerakligini, oʻrnini hech kim bosa olmasligini, himoyani, mehr-muhabbatni his qilsa, bu nafaqat oila baxtining negizi, balki shu bilan birga biror maqsadga erishishga ragʻbatlantiruvchi omildir.[7]

Har bir ayol ucun oilasi, farzandlari uning hayotining asosini tashkil qiladi. Men oʻzim ham uch farzandning onasiman va bu burchimni hayotimdagi eng muhim eng asosiy burcim deb hisoblayman.[8]

Shu bilan birga Mehribon xonim ayolga oiladagi totuvlik, ahillik, mehr-muhabbatning garovi deb qaraydi: Umr yoʻldoshim qizgʻin ish kunidan soʻng uyga qaytib, bu yerda uni qadrlashlari va qoʻllab-quvvatlashlari, sevishlari va tushunishlarini his qilishi men ucun juda muhimdir.[9]

Keyingi yillar davomida nabiralarining dunyoga kelishini hayotidagi eng unutilmas voqealar deb hisoblaydi, ularning tugʻilishini hayotga boshqa nazar bilan boqishga undagan moʻjiza deydi. Jamoat ishlari yukining ogʻirligi, keskin ish guni, koʻp yoʻnalishli faoliyatiga qaramay u — gʻamxoʻr farzand, umr yoldoshi, ona va buvi.[10]

Faoliyati

edit
 
Mehribon Aliyeva Parijda Ozarbayjon madaniyati kunlarida

Mehribon Aliyeva 1988 — 1992 yillar davomida Moskvada akademik M.M. Krasnov rahbarligi ostida Koʻz kasalliklari ilmiy-tadqiqot institutida ishladi.

Oʻzining aktiv jamoat faoliyatini 1995 yilda Ozarbayjon Madaniyati Fondi bilan boshladi, va to shu kungacha bu Fondni boshqarib keladi. 1996 yilda Ozarbayjon madaniyatini keng targʻb etuvchi uch (ozarbayjon, ingliz va rus) tilda nashr etiladigan “Ozarbayjon-Irs” jurnalini taʼsis etdi.[11] Bir intervyuda Mehribon Aliyevaning oʻzi Haydar Aliyev Fondining va „Irs“ jurnalining tashkil etishidan maqsadini maroqli ravishda izohladi:

"Ozarbayjon Madaniyati Doʻstlari Fondini tashkil etarkanmiz, asosiy maqsadimiz Ozarbayjon madaniyati bilan tanishtirish va uning targʻiboti edi. Ana shunda men „Irs“ jurnalini taʼsis etdim.Jurnal Fond faoliyatini yoritar, har bir soni maʼlum bir mavzuga bagʻishlangan boʻlib, ommabop nashr hamda tadqiqiy material hisoblanardi.Bizdan avval hec kim Ozarbayjon madaniyati haqida bunchalar shirin tarzda yozmaganini gʻurur bilan eʼtirof etaman.Masalan, biz oʻz oldimizga miniatyuralar yoki meʼmoriy obidalar haqida hikoya qilishni qoʻyganimizda, akademiya olimlari, jurnalistlarni hamda sanʼatshunoslarni hamkorlikka jalb etardik. Fond ham, jurnal ham kifoyat qadar murakkab vazifalarning uddasidan chiqishi kerak edi. U yillar Ozarbayjon ucun tiklanish yillari edi.Siyosiy, iqtisodiy oʻzgarishlar bilan bir qatorda eski ideologiya xalos boʻlish jarayoni ketayotgan, stereotiplar emirilayotgat bir davr edi.Nihoyatda hayaconli bir davrda bizning madaniy merosimiz yangidan fikr gʻalviridan oʻtkazilib, koʻhna anʼanalar, ildizlarga qayta boshlayotgandik".[12]

2002 yilda Mehribon Aliyeva Ozarbayjon Gimnastika Federaiyasi prezidenti etib saylandi va oʻzini mohir tashkilotchi sifatida namoyon qildi.[13] Uning xalqaro hamjamiyatdagi nufuzi Xalqaro Gimnastika Federatsiyasining Ozarbayjonda badiiy gimnastika boʻyicha „A“ bosqichdagi xalqaro kubokni (2003), Xalqaro kubokni (2004), 27-Jahon Chempionati, 23 (2007), 25 (2009), 30 (2014) Yevropa Chempionatlarini oʻtkazish haqidagi qarorining qabul boʻlishida hal qiluvchi rol oʻynadi.[14]

Mehribon Aliyeva yosh avlodga Haydar Aliyevning boy merosini oʻrgatish, Haydar Aliyevning milliy davlatchilik gʻoyalarini singdirish maqsadida yaratilgan Haydar Aliyev Fondining prezidentidir.

2004 yilning 10 mayida — Haydar Aliyevning tavallud kunida taʼsis etildigan Haydar Aliyev Fondining asosiy muddaosi milliy-maʼnaviy qadriyatlarni asrash va Ozarbayjon madaniyatini keng targʻib qilish ishlariga koʻmaklashish, aholi farovonligini yuksaltirishga yoʻnaltirilgan turli tadbirlar va dasturlarni, ilm-fan, maorif, madaniyat, tibbiyot, sport rivojiga hissa qoʻshuvchi loyihalarni qoʻllab-quvvatlash, bolalar va yoshlarning sogʻlom ulgʻayishi, milliy-maʼnaviy qadriyatlarga sodiq tarbiyalanishi hamda har taraflama bilimli boʻlishiga xizman qilish, Ozarbayjonning xalqaro nufuzini oshirishga qaratilgan chora-tadbirlarni amalga oshirishga yordam berishdan iboratdir.[15]

Haydar Aliyev Fondi oʻzining oʻn yillik faoliyati davomida turli sohalar boʻyicha koʻplab loyihalarni amalga oshirishga, jahonning eʼtiborli tashkilotlari bilan hamkorlik qilishga, tantanali xalqaro anjumanlaroʻtkazishga muvaffaq boʻldi. Haydar Aliyev Fondining amalga oshigan loyihalar ham Ozarbayjonda, hamda mamlakat tashqarisida jamoatcilik tomonidan behad xayrixohlik bilan qarshi olinyapti.

Mehribon Aliyeva sportning rivojiga alohida eʼtibor beradi. 2004 yilning 28 dekabrida Mehribon Aliyeva Milliy Olimpiya Qo’mitasi IV Bosh Majlisida MOQ-ning Ijroiya Qomitasi aʼzosi etib saylandi.

2012 yilning 8 dekabriba Yevropa Olimpiya Qomitasi Bosh Assambleyasi 2015 yilda I Yevropa O’yinlarini Bokuda oʻtkazilishi haqida qaror qabul qildi. Birinchi Yevropa Oʻyinlarini yuksak saviyada oʻtkazish maqsadida 2013 yilning 17 yanvarida Tashkiliy Qomita yaratildi va uning raisi etib Mehribon Aliyeva tayinlandi. 2016 yilning 21 yanvarida, „Boku-2015“ Birinchi Yevropa Oʻyinlari Tashkiliy Qomitasi raisi Mehribon Aliyevaga Yevropada sport taraqqiyoti borada koʻrsatgan alohida xizmatlari ucun Yevropa Olimpiya Qomitalari Ijroiya Qomitasi qarori bilan Yevropa Olimpiya Qomitalarining eng yuksak mukofoti — Oliy Orden berildi.[16]

2004 yildan boshlab Yangi Ozarbayjon Partiyasi Siyosiy Kengashining aʼzosi, 2013 yildan partiya pahbari muovinidir. 2005 va 2010 yillarda Ozarbayjon Respublikasi Milliy Majlisiga saylovlarda 14-sonli Xazar ikkinchi saylov okrugidan Yangi Ozarbayjon Partiyasidan nomzodi koʻrsatilgan Mehribon Aliyeva 92,12 % (23106 ovoz) va 94,49 % (31797 ovoz) ovoz toʻplab deputat etib saylandi.[17]

U Milliy Majlis deputati sifatida oʻz faoliyatida professionallik, siyosiy etukligini namoyon qildi. "Soz menga ovoz berarkansiz, oʻz orzu-umidlaringizning roʻyobga chiqishiga ovoz berdingiz" — degandi Mehribon Aliyeva va qatiyat, ishni toʻgʻri yoʻlga qoya bilish bor joyda hal etilmagan muammo qolmasligini oʻz faoliyati bilan isbot etdi.

Mehribon Aliyevaning Milliy Majlis deputati sifatidagi faoliyatining yodda qoladigan jihatlardan biri uning adolat, insonparvarlik gʻoyalariga tayangan holda keng koʻlamli amnistiya aktini qabul etish tashabbusi bilan chiqishidir. 2007 yil 8 mayda Mehribon xonim tayyorlagan "Ozarbayjon xalqining umummilliy rahnamosi Haydar Aliyev xotirasiga bagʻishlangan amnistiya haqida" qaror loyihasini muhokamasida "…xato qilgan, jinoyat sodir etgan insonlarning ozodlikka qaytishiga, oilalari, yaqinlari bilan qosushishlariga, jamiyatda oʻz oʻrinlarini topishlariga bir bor imkon berishimiz kerak. Ogʻir jinoyat qilmagan insonlarni kechirarkanmiz, biz ularni normal hayotga qaytaramiz, hamda mustaqil Ozarbayjoning insoniylik tamoyillari asosida taraqqiy etganini namoyish etamiz".[18]

Ozarbayjon parlamentarizmi tarixida ilk marotaba Milliy Majlis deputati tarafidan ilgari surilgan va keng jamoatchilik tomonidan qoʻllab-quvvatlangan amnistiya akti yuksak maʼnaviy-axloqiy va siyosiy mazmunga egadir.[19] U bunday oliyhimmat tashabbusni anʼanaga aylantirib, 2009 va 2013 yillarda ham ayni murocaat bilan chiqdi va natijada 2009 yilda 9564, 2013 yilda esa qariyib 9000 nafar inson ozodlikka chiqarildi.

"Shifikorlik — oʻziga xos pesha. Bu qalb va yurak peshasidir.Bu hamdardlik va shafqat ilmidir. Bu insonlarning holiga kuymoq, muhtojlarga qoʻl uztmoq peshasidir. Bu gʻamxoʻrlikdir. Mening hayotimda shunday boʻldiki, anchadan buyon oʻz kasbim bilan shugʻullanmayapman. Ammo faoliyatimning har bir sohasida, xususan Haydar Aliyev Fondining prezidenti lavozimida men faqat ana shu prinsiplarga, shu asosga tayanishga intiliaman".[20]

Ozarbayjonning birinchi xonimi

edit
 
2010 yil 3 sentyabr Rossiya prezidenti Dmitriy Medvedev va birinchi xonimi Lyudmila Mevedeva bilan uchrashuv vaqti

Ozarbayjon davlatchiligi tarixida ilk marotaba „birinchi xonim“ statusini Mehribon Aliyeva shakllantirdi va jamiyat hayotiga birinci xonim anʼanasini olib kirdi. Odatda har bir mamlakatning birinci xonimi oʻz oʻlkasida fan, madaniyat, maorifga eʼtibor beradi. Biroq Mehribon Aliyeva hech bir sohani diqqat-eʼtiboridan chetda qoldirmaydi, oʻzining barcha imkoniyati va bilimini turli insonparvarlik tashabbuslarini amalga oshirishga sarflaydi.[21]

Mehribon xonimni olka rahbari bilan camiyat orasidagi eng mohir aloqachi deb hisoblash mumkin. Uning ilgari surgan talaygina tashabbuslari davlat va uning fuqarolari birdamligini taʼmin etilishida muhim rol oʻynamoqda.[22]

Intervyularning birida birinci xonim elkasidagi yukning ogʻirligi qay darajada ekanligi haqida soz yuritarkan, shunday dedi: "Hamma narsa u yoki bu insonning oʻz vazifalariga qay darajada yondashishiga bogʻliq. Muayyan onda sen individuumdan ijtimoiy shaxsga aylanishingni aniq-ravshan anglab yetish kerak. Sen endi oʻzingni yoki oilangni emas, oʻz oʻlkangni taqdim etasan. Bu borada oʻzing oʻzingga hisob berasan, soʻzlaring, qarorlaring, harakatlaring yanada vazmin boʻlishi kerak. Bu nihoyatda mas’uliyatli yukdir…. Fikrimcha, mavqeng va statusingga bogʻliq boʻlmagan holda sen u yoki bu rolni ijro etishga majbur emassan, va kimligingni saqlay bilishing kerak. Men birinchi xonim ekanligimni ilk navbatda insonlarning u yoki bu muammolarini hal qilish ucun ob’ektiv fursat deb baholayman".[23]

Soʻnggi yillarda Ozarbayjonda shakllantirilgan birinchi xonim instituti dunyoning koʻpgina oʻlkalariga oʻrnak boʻla oladi. Mavjud voqeliklar Ozarbayjonda birinchi xonim faktorining mohiyatini bizlarga oydin koʻrsatyapti. U oz xalqiga xizmatni asos meʼyor deya qabul etgandi: "davlat rahbarining xonimi sifatida men ucun eng muhimi men oʻz oʻlkam ucun nimalar qilishga qodirligimdir".

Mehribon Aliyevaning insonparvarlik, rahmdillik va oliyhimmatlik kabi yuksak maʼnaviy xislatlaridan kelib chiqqan qatʼiyat va koʻptarmoqli faoliyati poydevorini munosib ravishda millatga xizmat qilish tashkil qiladi. Mehribon Aliyeva jamiyat tushuncasidagi "bir qator sotsiyal muammolarni faqatgina davlat hal etishi kerak" degan stereotipni oʻzgartirishga intildi va jamiyatning barcha tabaqalarining chetdan kuzatuvchi holatidan muayyan faoliyatga oʻtishiga erishdi.

Isroil „Breaking İsrael News“ portal shunday yozadi: "Ozarbayjonning birinci xonimi Mehribon Aliyeva oʻzining zamonaviy qarashlari, oʻz faoliyati bilan jahondagi barcha mamlakatlar ayollariga namuna boʻlmoqda, ularni jamiyatda faol boʻlishga ilhomlantirmoqda".[24]

Mehribon Aliyeva oʻz faoliyati bilan Ozarbayjonda ayollar faolligini jonlantirib, uning tarixida yangi bir bocqichni ochib berdi. Tabiiy, kohna va boy tariximizni har bir sahifasida Ozarbayjon ayolining oqilaligi va qahramonligining yorqin namunalari boʻlgan. Dunyoning qator mamlakatlari ayollaridan avvalroq saylab-saylanish huquqini qoʻlga kiritishi, madaniyat, sanʼat, fanning turli sohalarida ilk odim tashlashi Ozarbayjon ayolining ishbilarmonligi va zakovatining yaqqol ifodasidir.

Siyosatshunos Yevgeniy Kristalyov Mehribon Aliyeva haqida shunday deydi: "Bu ayol butun vujudi bilan yoʻlboshchidir, oʻzining aniq fuqarolik mavqei, ictimoiy mavqei boʻgan ayoldir. U birinchi xonom lavzimining yukini yelkasida „shunchaki“ koʻrtarib yurgani yoʻq, balki mamlakat parlamentining deputati, Haydar Aliyev Fondining rahbari, YUNESKO va ISESKOning ezgu niyat elchisi sifatida oʻlkaning ijtimoiy-siyosiy hayotida yuz bergan voqealarda bilvosita ishtirok etmoqda. U ana shu vazifalarni shunchaki zarurat uzasidan yoki Ozarbayjon Prezidentining xonimi boʻlgani ucungina emas, bajonidil, samimiy va ongli ravishda ado etmoqda. Mehribon xonimning insoniy fazilatlari unga jahonning baobroʻ arboblari bilan til topishishga yordam beradi".[25]

Ozarbayjonning birinci xonimi Mehribon Aliyeva turli sohalarda keng miqyosli va fidokorona faoliyati ucun qator davlatlar, xalqaro tashkilotlar tomonidan yuksak mukofotlarga loyiq koʻrilgan. Mehribon Aliyeva YUNESKO va ISESKOning ezgi niyat elchisidir.

Unvonlari, sovrinlari, mukofotlari

edit
  • YUNESKOning ezgi niyat elchisi (2004y 13 avgust);[26]
  • Ozarbayjonda „Yil ayoli“  (2005yil);[27]
  • „Yuzyilliklar homiylari“ Xalqaro Xayriya Fondining „Yoqut Xoch“ (9 iyunya 2005god);[28]
  • Milliy Qahramon Chingiz Mustafayev Fondi va ANS kompaniyalar guruhu „Yilning 2005 odam“mukofoti;[29]
  • BMTning Umumjahon (WIPO) Aqliy Mulk Tashkilotining oltin medali (2006 yil mart);[30]
  • ISESKOning ezgi niyat elchisi (2006 yil 23 noyabr);[31]
  • Xalqaro Sogʻliqni Saqlash Tashkiloti (WHO) Ijroiya Qomitasining mukofoti (2007yil 29 yanvar);[32]
  • Xalqaro „Oltin yurak“ mukofoti(may 2007yil);[33]
  • Ozarbayjon Respublikasi Haydar Aliyev mukofoti (5 maya 2009god); [34]
  • Polsha Pespublikasi Buyuk Komandor Xochining „Xizmatlari ucun“ Ordeni (14 sentyabr  2009yil);[35]
  • Fransiya Pespublikasi „Faxriy legion“ opdeni (15 fevral  2010yil);[36]
  • YUNESKOning „Oltin Motsart“ medali (30 iyul 2010 yil);[37]
  • Krans Montan Forumining Oltin medali (24 iyun 2011yil);[38]
  • Rossiya Federasiyasi I.M. Sechenov nomidagi birinchi Moskva Davlat Tibbiyot Institutining Faxriy professori (13 aprel 2012 yil);[39]
  • MDHda ishtirok etuvchi davlatlarning Gumanitar Hamkorlik Ittifoqi va Davlatlararo Gumanitar Hamkorlik Fondining davlatlararo „Uylduzlar birdamligi“ mukofoti (13 aprel 2012-yil);[40]
  • Krans Montan Forumining „Prix de la Fondation“ mukofoti (29 yun 2012 yil);[41]
  • Ozarbayjon Kazaklar Ittifoqining „Kazak shuhrati“ oliy mukofoti (2012 yil);[42][43]
  • Pokiston „Shahid Benazir Bxutto“ Ayol Barkamolligi Mukofoti — 2013 (27 dekabr 2013);[44]
  • Turk-Olmon Doʻstlik Federasiyasining „Kyubele“ Faxriy mukofoti (2014 yil may);[45]
  • „The Business Year“ jurnalining „Yilning Birinchi Xonimi“ mukofoti (2014 yil may);[46]
  • Xalqaro Olimpiya Akademiyasining maxsus „Olympic Excellence“ Faxriy mukofoti (2014 yil may);[47]
  • Rossiya Federasiyasi Astraxan viloyati „ Astraxan viloyatiga xizmatlari uchun“ Ordeni (2014 yil avgust);[48]
  • Quvayt davlati Faxriy diplomi (avgust 2014 yil);[49]
  • Ozarbayjon „Haydar Aliyev“ Ordeni (29 iyun 2015 yil).

Maqolalari

edit
  • Hayot tarzi
  • Musiqa, musiqa…
  • Maʼnaviy meros
  • Rashid ismli moʻjiza
  • Ozarbayjonning oltin merosi
  • Ozarbayjon sportining qadimiy anʼanalari
  • Uzugimning koʻzi — firuza…
  • Ozarbayjon maʼbadlari
  • Qorabogʻ maqom maktabi

Rahbarlik qilayotgan tashkilotlari

edit

Filmografiya

edit
  1. Soʻzlovchi maktub (film,1975) — (qisqametrajli badiiy film)[50] (in Azerbaijani)
  2. Ozarbayjon sharafi uchun! (film, 2004) — (qisqametrajli hujjatli television film) (in Azerbaijani)
  3. Ozarbayjon sharafi uchun! (film, 2005) — (qisqametrajli hujjatli television film) (in Azerbaijani)
  4. Abadiyat elchisi (film,2005) — (hujjatli serial) (in Azerbaijani)
  5. Iftixor va muhabbat ila Ozarbayjonga (film, 2006) — (qisqametrajli hujjatli television film) (in Azerbaijani)
  6. Buyuk umr davomi (film,2007) — (toʻlametrajli badiiy- hujjatli television film-spektakl) (in Azerbaijani)
  7. Menga ishoning! (film, 2007) — (toʻlametrajli hujjatli television film) (in Azerbaijani)
  8. Matbuot fidoiysi (film, 2007) — (toʻlametrajli hujjatli television film) (in Azerbaijani)
  9. Tabiat qutqaruvchisi (film, 2007) — (qisqametrajli hujjatli television film) (in Azerbaijani)
  10. Muvaffaqiyatga erishish formulasi (film, 2007) — (qisqametrajli hujjatli television film) (in Azerbaijani)
  11. Choʻqqi sari (film, 2007) — (toʻlametrajli hujjatli television film) (in Azerbaijani)
  12. Xaloskor.III Film (film) — (toʻlametrajli hujjatli television film) (in Azerbaijani)

Fotosuratlar

edit

Shuningdek, qarang

edit

Xorijiy oʻtishlar

edit

Manbalar

edit

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[33]

[34]

[35]

[36]

[37]

[38]

[39]

[40]

[41]

[42]

[43]

[44]

[45]

[46]

[47]

[48]

[49]

[50]

  1. ^ a b "M.A. Aliyevaning vitse-prezident etib tayinlanishi haqida. Ozarbayjon Respublikasi Prezidentinig Farmoni". www.president.az (in Azerbaijani). president.az. 21.02.2017. {{cite web}}: Check date values in: |date= (help)
  2. ^ a b "Mehribon Aliyeva vitse-prezident etib tayinlandi". www.mehriban-aliyeva.az (in Azerbaijani). mehriban-aliyeva.az. 21.02.2017. Retrieved 21.02.2017. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= and |date= (help)
  3. ^ a b "Ilhom Haydar o'g'li Aliyeb. Biografoya". www.president.az (in Azerbaijani). president.az. 01.10.2014. {{cite web}}: Check date values in: |date= (help)
  4. ^ a b c "Aida Imanguliyeva kim?". www.timeturk.com (in Turkish). timeturk.com. 07.10. 2010. {{cite web}}: Check date values in: |date= (help)
  5. ^ a b "Aida İmanquliyeva". www.bsu.edu.az (in Azerbaijani). bsu.edu.az. Retrieved 30.03.2017. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (help)
  6. ^ a b "Mehribon Aliyeva: «Men konkret ishlashni, konkret insonlarga yordam ko'rsatishni istayman»". www.mehribanaliyeva.preslib.az. preslib.az. 26.05.2005. Retrieved 30.03.2017. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= and |date= (help)
  7. ^ a b Alakbarov, Anar (2014). "Mehribon". Boku. p. 212.
  8. ^ a b "«Ozarbayjon bolalari himayasi islihiti" milliy konfaransiyadagi nutqdan". www.heydar-aliyev-foundation.org. heydar-aliyev-foundation.org. 22.10.2009. Retrieved 30.03.2017. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= and |date= (help)
  9. ^ a b ""İzvestiya"gazetasiga intervyudan". www.mehriban-aliyeva.az. mehriban-aliyeva.az. 26.05.2005. Retrieved 30.03.2017. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= and |date= (help)
  10. ^ a b Alakbarov, Anar (2014). "Mehribon". Boku. p. 212.
  11. ^ a b "Ozarbayjon Madaniyati Do'stlari Fondi" (PDF). Retrieved 30.03.2017. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (help)
  12. ^ a b ""İzvestiya"gazetasiga intervyudan". www.mehriban-aliyeva.az. mehriban-aliyeva.az. 26.05.2005. Retrieved 30.03.2017. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= and |date= (help)
  13. ^ a b "Ozarbayjon Gimnastika Federasiyasi". Retrieved 30.03.2017. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (help)
  14. ^ a b "Ozarbayjon Gimnastikasining bugungi kuni". www.mehriban-aliyeva.az. mehriban-aliyeva.az. 10.08.2003. Retrieved 30.03.2017. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= and |date= (help)
  15. ^ a b Haydar Aliyev Fondi 2004-2014. Haydar Aliyev Fondi. p. 7.
  16. ^ a b "Mehribon Aliyeva Yevropa Olimpiya Qomitasining Bosh Ordeni mukofotiga loyiq deb topildi". www.azertag.az. azertag.az. 21.01.2016. Retrieved 30.03.2017. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= and |date= (help)
  17. ^ a b "Saylov Monitoringi Koalisiyasi «Parlament – 2010» 7 noyabrda electron ovoz berish natijalarini e'lon qildi". www.azertag.az. azertag.az. 07.11.2010. Retrieved 30.03.2017. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= and |date= (help)
  18. ^ a b "Milliy Majlis Mehribon xonim Aliyeva tomonidan tayyorlangan "Ozarbayjonning umummilliy rahnamosi Haydar Aliyev xotirasiga bag'ishlangan amnistiya haqida"gi qaror loyihasini tasdiqladi. Milliy Majlising Steonagrammasi". www.meclis.gov.az. meclis.gov.az. 08.05.2007. Retrieved 30.03.2017. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= and |date= (help)
  19. ^ a b Jafarov, Zohid (25.08.2010). "Inson huquqi va ozodligining ishonchli homiysi". Ozarbayjon gazetasi. p. 3. {{cite news}}: Check date values in: |date= (help)
  20. ^ a b Alakbarov, Anar (2014). "Mehribon". Boku. p. 61.
  21. ^ a b Alakbarov, Anar (2014). "Mehribon". Boku. pp. 11–12.
  22. ^ a b Alakbarov, Anar (2014). "Mehribon". Boku. p. 34.
  23. ^ a b "ITAR-TASSning Moskva «Ekho planety» haftalik jurnaliga intervyusidan". Narodnaya gazeta. 20.03.2009. p. 2. {{cite news}}: Check date values in: |date= (help)
  24. ^ a b "Azerbaijan: A Modern Muslim Nation Openly Defies Stereotypes". www.breakingisraelnews.com. Israel: breakingisraelnews.com. 04.04.2014. Retrieved 30.03.2017. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= and |date= (help)
  25. ^ a b Cusov, Oleg (20.01.2011). ""Pervyye ledi" Kavkaza". http://www.ekhokavkaza.com (in Russian). www.ekhokavkaza.com. Retrieved 30.03.2017. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= and |date= (help); External link in |website= (help)
  26. ^ a b "Mehriban Aliyeva designated UNESCO Goodwill Ambassador for Oral and Musical Traditions". www.portal.unesco.org. UNESCO. Retrieved 30.03.2017. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= (help)
  27. ^ a b "Mehribon Aliyeva "Yilning Ayoli" Faxriy mukofotiga sazovor bo'ldi". www.az.trend.az. trend.az. 18.07.2005. Retrieved 30.03.2017. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= and |date= (help)
  28. ^ a b "Haydar Aliyev Fondi prazidenti, YUNESKOning ezgi niyat elchisi Mehribon xonim Aliyevaning "Firuza Xoch" Ordeni bilan taqdirlanish marosimi". www.azertag.az. azertag.az. 13.10.2005. Retrieved 30.03.2017. {{cite web}}: Check date values in: |access-date= and |date= (help)
  29. ^ a b Bu gün Azərbaycanın birinci xanımının ad günüdür, ANSPRESS, 26.08.2011, Yoxlanılıb: 13.10.2014
  30. ^ a b HEYDƏR ƏLİYEV FONDUNUN PREZİDENTI, YUNESKO-NUN XOŞMƏRAMLI SƏFİRİ, MİLLİ MƏCLİSİN DEPUTATI MEHRİBAN ƏLİYEVA ÜMUMDÜNYA ƏQLİ MÜLKİYYƏT TƏŞKİLATININ QIZIL MEDALINA LAYİQ GÖRÜLMÜŞDÜR, AzərTac, 03.03.2006, Yoxlanılıb:13.10.2014
  31. ^ a b Azərbaycanın birinci xanımı Mehriban Əliyeva ISESCO -nun Xoş Məramlı səfiri adına layiq görülüb, TREND, 23 Noyabr 2006, Yoxlanılıb: 13.10.2014
  32. ^ a b Mehriban Əliyeva Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının mükafatına layiq görülüb, TREND, 30 Yanvar 2007, Yoxlanılıb: 13.10.2014
  33. ^ a b AZƏRBAYCANIN BİRİNCİ XANIMI MEHRİBAN ƏLİYEVAYA „QIZIL ÜRƏK“ BEYNƏLXALQ MÜKAFATI TƏQDİM OLUNMUŞDUR, AzərTac, 28.05.2007, Yoxlanılıb:13.10.2014
  34. ^ a b M.A.ƏLİYEVANIN HEYDƏR ƏLİYEV MÜKAFATI İLƏ TƏLTİF EDİLMƏSİ HAQQINDA AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI PREZİDENTİNİN SƏRƏNCAMI, AzərTac, 12.05.2009, Yoxlanılıb:13.10.2014
  35. ^ a b HEYDƏR ƏLİYEV FONDUNUN PREZİDENTİ POLŞANIN „XİDMƏTLƏRƏ GÖRƏ“ BÖYÜK KOMANDOR XAÇI ORDENİ İLƏ TƏLTİF EDİLMİŞDİR, AzərTac, 14.09.2009, Yoxlanılıb:13.10.2014
  36. ^ a b AZƏRBAYCANIN BİRİNCİ XANIMI MEHRİBAN ƏLİYEVA FRANSA PREZİDENTİNİN SƏRƏNCAMI İLƏ „ŞƏRƏF LEGİONU“ ORDENİ İLƏ TƏLTİF EDİLMİŞDİR, AzərTac, 15.02.2010, Yoxlanılıb:13.10.2014
  37. ^ a b Irina Bokova inaugurates the 2nd Gabala International Music Festival in Azerbaijan, UNESCO
  38. ^ a b THE CRANS MONTANA FORUM’S GOLD MEDAL, The Crans Montana Forum
  39. ^ a b Pervaya ledi v „Pervom Mede“, İ. M. Seçenov adına Birinci Moskva Dövlət Tibb Universiteti
  40. ^ a b V Moskve zajglis „Zvezdi Sodrujestva“, „Nezavisimaya“ qəzeti, 23.04.2012, Yoxlanılıb: 13.10.2014
  41. ^ a b Azərbaycanın birinci xanımı Mehriban Əliyevaya Krans Montana Forumunun „Prix de la Fondation“ mükafatı təqdim olunub, APA, 30 İyun 2012, Yoxlanılıb:13.10.2014
  42. ^ a b Mehriban Əliyeva Beynəlxalq Kazak Akademiyasının ali mükafatına layiq görülüb, heydar-aliyev-foundation.org, 16 noyabr 2012. Yoxlanılıb: 13.10.2014
  43. ^ a b Prezident Azerbaydjana Ilxam Aliev i Pervaya ledi Mexriban Alieva udostoeni visshix ordena i nagradi kazachestva, day.az, 16 noyabrya 2012, Yoxlanılıb: 13.10.2014
  44. ^ a b Pervaya ledi Azerbaydjana udostoena nagradi „Premiya jenskogo sovershenstva shexida Benazir Bxutto-2013“, 1news.az, 28.12.2013, Yoxlanılıb: 13.10.2014
  45. ^ a b Mehriban Əliyeva Türk-Alman Dostluq Federasiyasının „Kübele“ fəxri mükafatı ilə təltif olunub , APA, 13 May 2014, Yoxlanılıb: 13.10.2014
  46. ^ a b Mehriban Əliyeva dünyada „İlin Birinci Xanımı“ oldu, qafqazinfo.az, 14.05.14, Yoxlanılıb: 13.10.2014
  47. ^ a b Azerbaijani First Lady awarded by International Olympic Academy, vestnikkavkaza.net, 17 June 2014, Yoxlanılıb:13.10.2014
  48. ^ a b Mexriban Alieva poluchila orden „Za zaslugi pered Astraxanskoy oblastyu“, rusplt.ru, 15 avgusta 2014, Yoxlanılıb: 13.10.2014
  49. ^ a b Heydər Əliyev Fondunun prezidenti Mehriban Əliyeva Küveyt Dövlətinin yüksək mükafatına layiq görülüb, TREND, 21 Avqust 2014, Yoxlanılıb: 13.10.2014
  50. ^ a b Əliyevanın uşaqlıqda çəkildiyi filmdən, qafqazinfo.az, 28.08.14, Yoxlanılıb:13.10.2014

Turkum:Kishilar Turkum:Siyosat Turkum:Davlat boshliqlari Turkum:Shaxsiyatlar