From
Koninginnedag.
Nationale feestdag waarop de verjaardag van de koningin wordt gevierd. De dag is rechtstreeks voortgekomen uit Prinsesedag. De huidige naam dateert van 1891, toen prinses Wilhelmina wier verjaardag op 31 augustus traditiegetrouw feestelijk werd gevierd, koningin was geworden. Na Wilhelmina's troonsafstand in 1948 verschool Koninginnedag automatisch naar 30 april, de verjaardag van koningin Juliana. De datum 30 april is onder koningin Beatrix (geboren op 31 januari) gehandhaafd, met als gevolg dat de feestdag intussen als nationale 'dag van de monarchie' is geïnstituitionaliseerd.
Koninginnedag heeft van het begin af aan in het teken gestaan van het ideaal van nationale saamhorigheid. In de tijd van opkomende verzuiling zou en feest op de verjaardag van de koningin, nationaal symbool bij uitstek als bindmidden kunnen fungeren, zo redeneerde men toen. Een deel van de liberale gegoede burgerij vond end 19e eeuw dat Nederland zijn eigen nationale feestdag moest krijgen. Herdenkingen van grote veldslagen uit de tijd van de Tachtigjarige Oorlog of geboortedagen van national helden werden niet geschikt geacht als bindend element. Met name de verschillen tussen protestanten en katholieken, maar ook die tussen confessionelen en liberalen, kwamen daar juist extra aan het licht. Daarnaast zagen liberalen in het opkomend sociallism een bedreiging voor de eenheid van het land. Leden van de liberale elite zochten een nationaal symbool en vonden dat in prinses Wilhelmina. Haar vijfde verjaardag in 1885 moest een beschaaft feest worden Beschaafd, want een bijkomend straven was het volk te verheffen en ruwe spelen en kermissen, waar bier en jenever rijkelijk vloeiden, terug te dringen. De 'beschaafde' viering van de verjaardag van prinses Wilhelmina op Prinsessedag boekte in de jaren daarna steeds meer succes. In 1891 werd na het overlijden van koning Willem III de naam veranderd in Koninginnedag. Daarna is de feestdag, die intussen zijn levensvatbaarheid bewezen had, uitgegroeid tot een traditie. Het uiterlijk van Koninginnedag is in de loop der jaren niet wezenlijk veranderd. De feestelijkheden hebben al die jaren hetzelfde spontane, inforele karakter behouden als op Prinsessedag. Ook het plaatselijke karakter ervan is nooit veranderd. De betrokkenheid van de lokale afdeling van de Vereeniging tot Veredeling van Volksvermaken, naderhand overgenomen door de Oranjeverenigingen, garandeerde dat de volksfeesten overal een 'braaf' karakter hadden.
Koninginnedag.
National holiday commemorating the queen's birthday. The day derives directly from Prinsesedag. The current name was first used in 1891, when Princess Wilhelmina ascended to the throne, as a continuation of the customary celebration of her birthday (31 August). After Wilhelmina abdicated, in 1948, Koninginnedag was moved to 30 April, the birthday of Queen Juliana. The date was retained under Queen Beatrix (born on 31 January), with the result that the holiday has been institutionalized as a national "Day of the Monarchy". [the single quotes in the Dutch original may or may not mean that this is an official name--they may also be used as air quotes].
From the beginning, Koninginnedag was characterized by the ideal of national unity. Even at a time of increasing Pillarisation, it was argued, all would feast on the birthday of the Queen, national symbol par excellence, who could act to to bind the nation together. At the end of the 19th century, a section of the well-to-do liberal bourgeoisie felt that the Netherlands should have its own national holiday, and commemorations of great battles from the Eighty Years' War or birthdays of national heroes were not considered suitable as a binding element, since they would only serve to highlight differences between Protestants and Catholics, but also between liberals and religious parties. In addition, liberals saw the rising socialism a threat to the unity of the country.
Members of the liberal elite sought a national symbol and found it in Princess Wilhelmina. Her fifth birthday in 1885 was supposed to be civilized party--civilized, since the feast was supposed to elevate the people and to push back against rough games and fairs, where beer and gin flowed richly. The 'civilized' celebration of the birthday of Princess Wilhelmina, Prinsessedag, became more and more successful in the following years. In 1891, after the death of King William III, the name was changed to Koninginnedag. Thereafter the public holiday, which had by then proven its viability, had become a tradition.
The appearance of Koninginnedag over the years has not changed. The festivities still have, after all these years the same spontaneous, informal character as it did when it was Prinsessedag. The local character has never changed. The involvement of the local chapter of the Association for Encouragement of Popular Entertainment, later taken over by the Orange Societies, ensured that the festivals everywhere a "good" character.
_______________________________________________
From Ceoil:
Dana Arnold, and Andrew Ballantyne, eds., Architecture as Experience: Radical Changes in Spatial Practice (New York: Routledge, 2004) 131. 29 May 2011. On the history of the celebration of the Princess' birthday, Princessedag, which on the death of the king became Koninginnedag, see Osta, op. cit., pp. 115-49.
[]...For instance, in 1872 commemorations of the 1572 capture of Den Briel, a turning point in the Revolt against the Spanish, had led to friction between Protestants and Catholics. See H. te Velde, 'Liberalen en de monarchie 1870-1898', p. 132.
8 On Emma's campaign to restore the reputation of the monarchy, see J. Abeling, 'Strijd tegen de bloedarmoede: De restauratie van de monarchie onder Emma en Wilhelmina (1890-1898)', in his Teloorgang en wederopstanding van de Nederlandse monarchie 1848-1898, Amsterdam: Prometheus, 1996, pp. 108-44. The Liberal editor of the leading newspaper the Algemeen Handelsbladwas a staunch supporter of the House of Orange who rarely lost an opportunity to write about the role of the monarchy in creating national unity. See, for example 'Welkom in de hoofdstad!' Algemeen Handelsblad, morning edition, 26 May 1891, on the occasion of Wilhelmina's first public appearance in Amsterdam. The socialist press was equally vociferous in voicing its objection to the monarchy during the visits, see, for example, 'De Koningin in de Hoofdstad', Amsterdam Vooruit! no. 7, 25 April 1896. The Social Democratic newspaper De Volk was also outspoken in opposition to the celebration of Koninginnedag and other royal festivities, claiming these led to drunkenness and dissolution. However, these objections weakened after 1900, and street fights between pro-Orangists and Socialists subsided.